Արևն արտացոլվում է մաքուր ջրերում, իսկ երկնայինը` մաքուր սրտերում

Ծեր վանականներից մեկը նշում է, որ ճշմարտությունը թանկագին արժեք է և ոչ բոլորի մոտ այն կգտնենք խոսքով: Յուրաքանչյուր մարդ ինչպես ապրում է, այդպես էլ խոսում է: Խոսքերի ճշմարտացիությունը ճանաչվում է մարդու կյանքի ապրելակերպից: Երկրային բոլոր բարիքներից մարդիկ ավելի շատ սիրում են կյանքը: Այն ավելի են սիրում, քան ճշմարտությունը, չնայած առանց ճշմարտության կյանք չկա: Հետևաբար, կյանքը բարձրագույն բարիք է, իսկ ճշմարտությունը` կյանքի հիմքն է: Ճշմարտությունը փնտրել, նշանակում է` փնտրել աստվածային սիրո ուղին: Բայց ճշմարտությունը փնտրել, որպեսզի այն դարձնել գործիք, նշանակում է ճշմարտությունը փնտրել հանուն ինքնաարդարացման: Սակայն վերջինս կապ չունի ճշմարտության հետ, այլ՝ կեղծ բարեպաշտության և եսասիրության: Բարոյական մաքրման միջոցով հավատքի ճշմարտություններն ավելի ու ավելի հստակորեն են բացահայտվում: Արևն արտացոլվում է մաքուր ջրերում, իսկ երկնայինը` մաքուր սրտերում: Այն դատարկությունը, որի մեջ մնում է մարդու հոգին, նույնիսկ ամբողջ աշխարհը չի կարող լցնել, եթե Աստված ներկա չէ այդտեղ: Երբեմն մարդն իրեն միայնակ է զգում նույնիսկ մարդկանց շրջապատում, որովհետև մարդը ստեղծվել է առաջին հերթին Աստծու հետ հաղորդակցության մեջ լինելու համար: Եվ քանի դեռ չի դարձել դեպի Երկնավոր Հայրը, չի ճանաչել Նրան, չի կարողանա ազատվել այդ միայնությունից: Աստծուն սիրելու պատվիրանը անձին կազատի միայնության ծանր, անհասկանալի զգացումից: Միայն սերն առ Աստված և դրանից ծնված սերը դեպի մարդիկ նրա սիրտը կդարձնի դեպի մերձավորները, կսովորեցնի զգալ նրանց ցավը, ապրել, արժևորել նրանց տառապանքը, ուրախանալ նրանց խնդությամբ և հաջողությամբ` դառնալով նրանց բարեկամը և մտերիմը: Եթե մարդը թողնի Աստծուն և սկսի օգնություն փնտրել իր նմանների մեջ, որոնք անկատար են, ինչպես ինքը` հենվելով և հուսալով նրանց վրա, այլ ոչ թե վստահել և հուսալ Աստծուն, այդժամ նրան սպասում են վիշտ և հիասթափություն, վրդովմունք և արցունքներ ու նորից անհասկանալի տանջանք և լքվածության զգացում: Ինչո՞ւ, որովհետև միայն և միայն Աստծուն պետք է պատկանի մարդու սիրտը, քանի որ դրա մեջ է բարձագույն բարին, կյանքը, երջանկությունը: Աստված իր համար չէ որ արդպես է կամենում, այլ հանուն մարդու, որպեսզի մեր ուրախությունը կատարյալ լինի և ոչ ոք չկարողանա այն վերցնել մեզանից: Աստված հենց կյանք է: Միայն Նա ունի կյանքի բանալին և այն տալիս է մեզ, որպեսզի հավիտենական կյանք ունենանք: Մնացյալները` թե′ հրեշտակները, թե′ մարդիկ չունեն այդ կյանքը: Մենք գոյություն ունենք միայն այն պատճառով, որ Նա մեզ կյանք է տալիս, բազմապատկում է այն մեր ներսում: Եվ դրա համար է, որ մարդու հոգին ձգտում է դեպի Կյանքը` Երկնավոր Հայրը, դեպի իր անսահման երջանկության ուղին: Ուստի, ինչ պարագա էլ լինի, մարդը միայնակ չէ: Միայնակ է նա, ով Աստծուն չի ընդունում և ճանաչում, թեև կարող է անհամար ընկերներ ունենալ: Նույնիսկ ամենավատ մարդն իր կյանքում երեք անգամ հիշում է Աստծուն: Երբ իր մեղքի պատճառով մի արդար մարդ է տառապում: Երբ ինքն է տառապում ուրիշի մեղքի պատճառով: Եվ երբ իր մահվան ժամն է հասնում: Բայց նրանք, ովքեր Աստծուն չեն հավատում և ընդունում, սրբակյաց Նիկոլայ Սերբսկին ասում է` բարեկա՛մ, դու սխալ ես ասում, թե Աստված չկա: Ավելի ճիշտ է ասել, թե ես Աստծուն չունեմ, քանի որ տեսնում ես, որ քո շրջապատում ապրող շատ մարդիկ զգում են Աստծո ներկայությունը և ասում. «Աստված գոյություն ունի»: Հետևաբար, Աստծուն ինքդ չունես, այլ ոչ թե առհասարակ բոլորը: Դու ասում ես այնպես, կարծես թե հիվանդն ասում է. «Աշխարհում առողջություն չկա»: Նա, չի ստում, եթե միայն ասում է, որ առողջություն չունի, բայց եթե ասում է. «Աշխարհում առողջություն չկա», ստում է: Դու ասում ես այնպես, կարծես թե աղքատն ասում է. «Աշխարհում ոսկի չկա»: Ոսկի կա, ինչպես երկրի վրա, այնպես էլ հողի տակ: Ով ասում է, որ ոսկի չկա, ճշմարտությունը չի ասում: Իսկ եթե ճշմարտությունն է ասում, պետք է ասել. «Ես ոսկի չունեմ»: Այդպես էլ, ի՛մ ընկեր, սխալ ես ասում. «Աստված չկա»: Քանի որ եթե չունես որևէ բան, չի նշանակում, որ ոչ ոք այն չունի, և աշխարհում նման բան չկա: Իսկ ո՞վ քեզ իշխանություն տվեց խոսելու ամբողջ աշխարհի անունից: Ո՞վ է քեզ տվել քո հիվանդությունը և աղքատությունը պարտադրել բոլորին: Եթե ​​ընդունես և ասես. «Ես Աստծուն չունեմ, ճշմարտությունը կընդունես, և դա կլինի քո խոստովանությունը»: Եթե մարդ չի տեսնում իր մեղքերը, չի նշանակում, որ դրանք չունի: Դա նշանակում է, որ մարդ ոչ միայն մեղքերի մեջ է, այլև հոգևոր կուրության մեջ է: Արդ, անհավատությունն Աստծո հանդեպ մարդու հոգին լցնում է միայնությամբ, ձանձրույթով, հոգնածությամբ, թեև հոգնածությունը կարող է լինել տարբեր` և՛ վատ, և՛ լավ: Վատ, երբ հասկանում ես, որ դու ունայնությունից սպառվել ես: Սպառվել ես գործերից, որոնք քո հոգին անհանգստացրել են, որոնք, հնարավոր է և օգտակար են եղել նյութական տեսանկյունից, բայց դրանք, ըստ էության, ոչինչ չեն տվել սրտին: Իսկ հոգնածությունը կարող է լինել լավ, երբ գոյություն ունի վստահություն, որ ամեն ինչ արվում է հանուն Աստծո և մերձավորների: Երբ հնարավոր է, որ մարմնումդ նույնիսկ ուժ չի մնացել, բայց հոգումդ խաղաղություն, խնդություն և հանգստություն է տիրում: Խաղաղությունն Աստծո հետ իրական հանգստությունն է մեր կյանքում: Ով իր հոգում կրում է Սբ. Հոգու խաղաղությունը, նա իր շրջապատին էլ է հաղորդակից դարձնում այդ խաղաղությանը, իսկ ով իր ներսում կրում է չար ոգու խավարը, նա մյուսների վրա էլ է ներգործում այդ չարությամբ: Բայց ով հավատում է Աստծուն, աստվածային լույսը վանում, պաշտպանում ու հեռացնում է նրանից այդ խավարը: Ուրեմն, ինչպես Պողոս առաքյալն է նշում՝ հավատով արդարացված խաղաղություն ունենանք Աստծո հետ մեր Տեր Հիսուս Քրիստոսով (Հռոմ. 5.1):

Պատրաստեց Հովհաննես սրկ. Մանուկյանը